ఔటర్‌ రింగ్‌ రోడ్‌ అలైన్‌మెంట్‌ మార్పులపై సమగ్రమైన తీర్పును వెలువరిస్తూ హైకోర్టు ఎన్నో ఆసక్తికరమైన, కీలకమైన వ్యాఖ్యలు చేసింది. తీర్పులోని ముఖ్యాంశాలు సంక్షిప్తంగా....
''కిక్కిరిసిపోయిన ఈ పట్టణ పరిస్థితులను కొంత వరకూ చక్కదిద్దేందుకు 1984లో విశిష్టమైన 'ఔటర్‌ రంగు రోడ్డు' ప్రతిపాదన ముందుకొచ్చింది. 2004లో ప్రభుత్వం దీనికి అనుమతులు మంజూరు చేసింది. రూ.6,000 కోట్ల పెట్టుబడులతో రెండు దశల్లో చేపట్టే ఈ ప్రాజెక్టుకు 5,500 ఎకరాల ప్రైవేటు భూములనూ సేకరించాల్సిన అవసరం ఉందని అంచనా వేశారు''
భూసేకరణకు ఎన్నో నోటిఫికేషన్లు జారీ చేశారు. కానీ కొన్నింటిని వదిలేశారు. రింగురోడ్డు అలైన్‌మెంట్‌ను చాలాచోట్ల కనీసం మూడుసార్లు మార్చారు. ప్రభుత్వం, హెచ్‌ఎండీఏలు ఏదో ఒక అలైన్‌మెంట్‌ను ఖరారు చేసి దానికే కట్టుబడి ఉండి ఉంటే.. భూసేకరణ విధానాన్ని సవాలు చేస్తూ ఎన్నో కేసులు ఈ కోర్టు ముందుకు వచ్చేవే కాదు.''
''అలైన్మెంట్లను మార్చటం వల్ల పిటిషనర్లు కండ్లకోయిలోని తమ భూములను కోల్పోయే పరిస్థితి తలెత్తుతోంది. మొదట ప్రకటించిన అలైన్‌మెంట్‌ ప్రకారం సేకరిస్తే తమ భూములు పోయేవే కాదనీ, అధికారంలో ఉన్న రాజకీయ ముఖ్యుల భూములను సేకరణ నుంచి మినహాయించేందుకే అలైన్‌మెంట్‌ను మూడు దఫాలు మార్చారని వారు ఆరోపిస్తున్నారు. డిజైన్‌ నమూనా పూర్తిగా ఖరారు కూడా చెయ్యకుండానే హడావుడిగా భూసేకరణ ఆరంభించారన్నది వీరి వాదన. అధికార ప్రాబల్యంలో ఉన్న కొందరి భూములను సేకరణ నుంచి తప్పించేందుకే దురుద్దేశపూర్వకంగా అలైన్‌మెంట్‌ను పలుమార్లు మార్చారన్నది వీరి ఆరోపణ. కొల్లూరు, కోకాపేటలలో కూడా అప్పటి కేంద్ర మంత్రి, ఎంపీ బంధువుల స్థలాలను సేకరణ నుంచి మినహాయించేందుకు అలైన్‌మెంట్‌ మార్చారని ఆరోపిస్తున్నారు. ఇలా పిటిషనర్లకు చెందిన దాదాపు 70 ఎకరాల విషయంలో వివాదాలు రేగుతున్నాయి''
''చాలాచోట్ల రోడ్డు జంక్షన్లు, కూడళ్లను కచ్చితంగా నిర్ధారించకుండానే, వాటికి అనుమతులు తీసుకోకుండానే అలైన్‌మెంట్‌ తుది నమూనాను ఆమోదించేశారన్నది నిర్వివాదం. రింగురోడ్డు రెండో దశ నమూనా ఖరారు కాకుండానే, వీటి మధ్య అనుసంధానంగా ఎటువంటి రోడ్లు వెయ్యాలన్న ఆలోచన కూడా లేకుండానే.. పిటిషనర్ల భూములను సేకరణలో ఎలా,ఎందుకు కలిపారన్నది తప్పకుండా తరచి చూడాల్సిన ఆసక్తికర అంశం. కేవలం 8 నెలల సమయంలో సెక్షన్‌ 4(1) కింద 5 భూసేకరణ నోటీసులు, సెక్షన్‌ 6 కింద ఐదు నోటీసులు, ఐదు సవరించిన నోటీలు... ఇలా జారీ చేస్తూ పోయారంటే.. దాదాపు అర్ధ శతాబ్ద కాలం ప్రజలకు సౌకర్యవంతంగా నిలబడాల్సిన ఈ బృహత్‌ పథకం విషయంలో అధికారులు ఏమాత్రం ప్రణాళికా బద్ధంగా వ్యవహరించకుండా.. అర్థరహిత ప్రణాళికలతో, హడావుడి నిర్ణయాలతో,దూర దృష్టి అన్నదే లేకుండా వ్యవహరించారని విస్పష్టంగా తేటతెల్లమవుతోంది. పరిస్థితి చూస్తే... ఈ భూసేకరణ నోటీసులను దురుద్దేశపూరితంగానే జారీ చేశారన్న ఫిర్యాదులను తేలికగా కొట్టిపారెయ్యటానికి లేకుండా ఉంది.''
''కండ్లకోయ గ్రామంలోని మేడ్చల్‌ జంక్షన్‌కు సంబంధించి దర్యాప్తు కమిటీ కూడా దాదాపు ఇటువంటి అభిప్రాయాన్నే వ్యక్తం చేసింది. 'పాత అలైన్‌మెంట్‌ ప్రకారం కండ్లకోయలోని ఒక చెరువు, అమీనా కాలేజీవంటివి పోయే అవకాశం ఉంది కాబట్టి మార్చినట్టు చెబుతున్నారు. కానీ మార్చిన అలైన్‌మెంట్‌ కూడా వంకరటింకరగానే ఉంది, దీని ప్రకారం మేడ్చల్‌ అభయారణ్యం పోయే అవకాశం ఉంది' అని కమిటీ వ్యాఖ్యానించింది.''
ప్రభుత్వ, చట్టబద్ధ సంస్థలన్నీ కూడా చాలా వరకూ చట్టప్రకారమే వ్యవహరిస్తాయన్న భావన న్యాయ వర్గాల్లో బలంగా ఉన్నా కూడా 'ప్రభుత్వమన్నది ఎప్పుడూ కూడా న్యాయబద్ధంగా, స్వచ్ఛంగా, సూటిగానే వ్యవహరిస్తుందని భావించటానికి లేదు' అని 'ఓపీగుప్తా వర్సెస్‌ కేంద్ర ప్రభుత్వం' కేసులో సాక్షాత్తూ ధర్మాసనమే వ్యాఖ్యానించింది. కాబట్టి ఈ రింగురోడ్డు వ్యవహారంలో ప్రభుత్వ నిర్ణయాలన్నింటినీ కూడా మేం క్షుణ్ణంగా, లోతుగా తరచి చూడాలనే భావిస్తున్నాం''
'డాక్ట్రిన్‌ ఆఫ్‌ ఎమినెంట్‌ డొమైన్‌' సిద్ధాంతానుసారం... ప్రజావసరాల కోసం ప్రైవేటు భూమిని తీసుకోవాల్సి వచ్చినప్పుడు యజమానుల అనుమతి లేకపోయినా సరే సేకరించే హక్కు ప్రభుత్వానికి ఉంటుంది. అయితే ఇందులో ప్రైవేటు యజమానికి తగినంత పరిహారం చెల్లించాలన్న షరతూ ఉంది. అంతకు ముందు ప్రైవేటు ఆస్తులను ప్రభుత్వం తీసుకోవటం ప్రాథమిక హక్కులకు భంగంగా భావించాల్సి వచ్చేదిగానీ ఆస్తి హక్కును ప్రాథమిక హక్కుల నుంచి తొలగించి 300ఎ అధికరణ చేర్చిన తర్వాత అది రాజ్యాంగ హక్కుగా మారింది. చట్టం నిర్దేశిస్తున్న విధివిధానాలను పాటించకుండా ప్రభుత్వంతో సహా ఎవ్వరూ కూడా ఇప్పుడు ప్రైవేటు ఆస్తిని తీసుకోకూడదు. దాని వెనక అసలు ప్రజా ప్రయోజనమే లేదనీ, దురుద్దేశంతో, నిర్హేతుకంగా చట్టవ్యతిరేకంగా తన ఆస్తి తీసుకుంటున్నారని సవాల్‌ చేసే హక్కు ఆ యజమానికి కచ్చితంగా ఉంటుంది. ఒక పౌరుడి ఆస్తి తీసుకుంటున్నప్పుడు రాజ్యాంగ బద్ధ సూత్రాలన్నింటినీ కచ్చితంగా పాటించి తీరాలి.''
''ఈ రింగురోడ్డు భూముల సేకరణ విషయానికి వచ్చేసరికి.. సరైన నోటీసులు జారీ చెయ్యలేదనీ, సేకరణ నోటీసులను స్థానిక పత్రికల్లో వేరేవేరే చోట్ల ప్రచురించారనీ.. ఇలా చాలా అభియోగాలు చేశారు. గడువు ముగిసిపోతున్న ఆఖరి ఒకటిరెండు రోజుల్లో హడావుడిగా నోటీసులు జారీ చెయ్యటం గమనించాల్సిన అంశం. అలాగే నోటీసులను స్పెషల్‌ డిప్యూటీ కలెక్టర్‌ (ఎస్‌డీసీ) కాకుండా చాలా సాదాసీదా వ్యవహారంలా ఆఫీసు అసిస్టెంట్లు తయారు చేయటం, గడువు తీరిపోవటానికి ఒక్క రోజు ముందు జారీ చెయ్యటం.. కొన్ని ప్రకటనలను ఆదివారంనాడు, శెలవు రోజుల్లో కూడా జారీ చేసినట్టు రికార్డుల్లో ఉండటం వల్ల అవకతవకల అనుమానాలు బలపడుతున్నాయి. నీటి చెలమలు, చెరువులను కాపాడే ఉద్దేశంతో అలైన్మెంట్లను మార్చినట్టు చెబుతున్నా నాగుల్‌కుంట వంటి చెరువులు పూర్తిగా అంతర్థానమయ్యేలా తయారుచేసిన అలైన్మెంట్లను చూస్తుంటే వీటిని ఖాతరు చెయ్యలేదనే అర్థమవుతోంది.''
''భూసేకరణ చేస్తున్నది నిజంగా ప్రజా ప్రయోజనం కోసమేనా లేక అందులో దురుద్దేశాలేమైనా ఉన్నాయా అన్నది తరచి చూడాల్సిన అంశమే. దురుద్దేశమని ఎప్పుడు అంటాం? ఎవరైనా లాభార్జన కోసం సేకరిస్తున్నా లేక సదరు యజమానికి దక్కాల్సిన లబ్ధి దక్కకుండా చేసేందుకు సేకరిస్తున్నా దాన్ని దురుద్దేశపూరితం అనొచ్చు. ఇక మన రాజ్యాంగం పరిరక్షణ విషయంలో 'సమానత్వానికి' కూడా ప్రాధాన్యం ఇస్తోంది. సేకరణ సమయంలో అధికారులు ఒకరికి హానిచేస్తూ.. లబ్ధి కోసం మరొకరికి సహాయం చెయ్యాలని తలపెడితే.. ఆ సేకరణ ప్రజా సంక్షేమం కోసమే అయినా సరే... అది కచ్చితంగా దురుద్దేశపూరితమే అయ్యి తీరుతుంది. ప్రజా ప్రయోజనం కోసం సేకరిస్తున్నామని చెబుతూ ఏ అధికారీ కూడా రాజ్యాంగం నిర్దేశిస్తున్న కనీస సమానత్వ సూత్రాలను ఉల్లంఘించటానికి లేదు. చట్టం ముందు అందరూ సమానమే. సుప్రీంకోర్టు కూడా పలు కేసుల్లో ఈ విషయాన్ని స్పష్టంగా నొక్కి చెప్పింది. 'డాక్ట్రిన్‌ ఆఫ్‌ ఎమినెంట్‌ డొమైన్‌' ప్రకారం ప్రజావసరాల కోసం ప్రభుత్వానికి ప్రైవేటు భూమిని సేకరించే హక్కు ఉంటుందిగానీ ఆ హక్కు అపరిమితమైనదేం కాదనీ, అది చట్టబద్ధమైన పరిమితులకు లోబడే ఉంటుందని సుప్రీం స్పష్టం చేసింది.''
''మొదటి అలైన్‌మెంట్‌ ప్రకారం నష్టపోయే వారంతా తర్వాత్తర్వాత మారుస్తున్న అలైన్‌మెంట్లలో బయటపడిపోయారనీ, మొదటి అలైన్‌మెంట్‌ ప్రకారం ఏ రకంగానూ ప్రభావితం కాని తాము ఈ మార్చిన అలైన్‌మెంట్లలో భూములను కోల్పోవాల్సి వస్తోందని పిటిషనర్లు వాదిస్తున్నారు. ఇందులో నిజం లేకపోలేదు. ఇప్పుడు సేకరణ నుంచి బయటపడిన వారంతా కూడా రాజకీయ నాయకులకు సన్నిహితులో, లేక అధికార వర్గాలను ఏదో రూపంలో ఒప్పించుకోగలిగిన వారో కావటం గమనించాల్సిన అంశం. హెచ్‌ఎండీఏ ఛైర్మన్‌ తన బంధువులకు చెందిన భూముల ధరలు పెరిగేలా చూసేందుకే రింగురోడ్డు అలైన్మెంట్లను తరచుగా మార్చారన్నది పిటిషనర్ల అభియోగం. వారంతా కూడా భూసేకరణ నోటిఫికేషన్లు వెలువడిన తర్వాతే ఆ భూములను కొన్న మాట వాస్తవమేగానీ.. వారి భూములేవీ కండ్లకోయ గ్రామంలో లేనందునదాన్ని మేం ప్రధాన అంశంగా పరిగణించటం లేదు. ఇక హెచ్‌ఎండీఏ కార్యదర్శి సన్నిహితులకు చెందిన భూముల ధరలు పెంచుకునేందుకు కూడాఅలైన్‌మెంట్లు మార్చారని అభియోగించారు. పూర్వాపరాలన్నింటినీ పరిశీలించిన తర్వాత ఇటువంటి దురుద్దేశాలేవీ లేవని కోర్టు చెప్పజాలదు. ఈ దురుద్దేశాలను ఎవరూ బహిరంగంగా చెప్పి మరీ అలైన్‌మెంట్లు మార్చరు. అన్నీ చట్టప్రకారమే జరిగినట్లు కనబడొచ్చుగానీ వాటి ఫలితాలు, అక్కడి పరిస్థితులు మాత్రం అందుకు విరుద్ధంగా ఉండొచ్చు. ఇక డి.శ్రీధరరెడ్డి మేనేజింగ్‌ డైరెక్టర్‌గా వ్యవహరిస్తున్న ఉమాసౌమ్యా బిల్డర్స్‌ కండ్లకోయి గ్రామంలో 26 ఎకరాల భూమిని డెవెలప్‌మెంట్‌కు తీసుకుంది. ఈ భూమిలో కొంతభాగం మొదటి అలైన్‌మెంట్‌లో సేకరణకు కిందకు వచ్చిందిగానీ తర్వాత మార్చినఅలైన్‌మెంట్‌లలో అది మొత్తం బయటపడింది. ఈ విషయంలో పిటిషనర్ల వాదనను పూర్తిగా కొట్టిపారెయ్యలేం. ఇక యూత్‌కాంగ్రెస్‌ వైస్‌ఛైర్మన్‌ సారధ్యంలో నడుస్తున్న అమీనా ఇంజినీరింగ్‌ కాలేజీ మైనారిటీ సంస్థ అయినందున దాన్ని అలైన్‌మెంట్‌ నుంచి మినహాయించినట్లు చెబుతున్నా.. 'పై నుంచి వచ్చిన ఆదేశాల' మేరకే దాన్ని మినహాయించారని భావించాల్సి వస్తోంది. మైనారిటీ సంస్థలకు చెందిన భూములను మినహాయించాలని ఎక్కడా లేదు, తగినంత పరిహారం ఇచ్చి సేకరించాలని సుప్రీంకోర్టు కూడా గతంలో స్పష్టంగా చెప్పింది.ఈ వాద, ప్రతివాదనలన్నింటినీ క్షుణ్ణంగా పరీక్షించిన మీదట హెచ్‌ఎండీఏతరచుగా అలైన్మెంట్లను మార్చటం వెనక అది చెబుతున్నట్టుగా అటవీ పరిరక్షణ వంటి ఉద్దేశాల కంటే కూడా కొందరికి లబ్ధి చేకూర్చాలన్న ఉద్దేశాలే ఎక్కువగా ఉన్నాయని నిర్ధారణకు వచ్చాము. కాబట్టి ఈ సేకరణ కచ్చితంగా దురుద్దేశపూరితమైనదేనని భావించాల్సి వస్తోంది.
మేం పరిశీలించిన అంశాలు కొన్ని..
ఈనాడు సౌజన్యంతో
No comments:
Post a Comment